Share
Onderzoek, beleid & media
 ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌
Deze nieuwsbrief online bekijken | doorsturen
Nieuwsbrief Tabaksontmoediging  |  Nummer 1  |  26 januari 2021
 
UITGELICHT - Nieuwe online tool: Zorgpad Rookvrije Start
Het Zorgpad Rookvrije Start is een nieuwe online tool, ontwikkeld voor en door zorgverleners. Het ondersteunt zorgverleners en beleidsmakers stap voor stap bij het (verder) ontwikkelen en uitvoeren van stoppen-met-roken beleid in de geboortezorg. De tool bevat aanklikbare zorgpaden met de routes die zwangere vrouwen, partners en ouders doorlopen als ze roken of gestopt zijn. Hierin wordt per stap uitgelegd hoe je deze als zorgverlener uitvoert. Ook bevat het Zorgpad Rookvrije Start een praktische handreiking ‘Aan de slag met stoppen-met-roken beleid’. In dit onderdeel worden informatie, tips en materialen gegeven voor alle stappen die een organisatie of Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) kan nemen om het eigen stoppen-met-roken beleid te ontwikkelen en implementeren.  
 
 
Onderzoek
Internationaal
Methoden stoppen-met-roken interventies
  • Een Cochrane meta-analyse van 33 Cochrane reviews van in totaal 312 studies en 250.503 participanten toonde aan dat gedragsmatige ondersteuning in de vorm van stoppen-met-roken consulten of financiële stimulans het meeste effect heeft op het stoppen met roken in de eerste zes maanden. Verder onderzoek is nodig naar de effectiviteit van gedragsmatige ondersteuning in de vorm van intensieve, gepersonaliseerde dan wel digitale begeleiding op stoppen met roken.
  • Een systematische review concludeerde uit studies die gedragsinterventies gebaseerd op de theory of planned behavior hebben geïntegreerd in hun stoppen-met-roken begeleiding, dat deze gedragsinterventies het gedrag, bewustzijn en intentie van rokers die willen stoppen met roken slechts voor minder dan de helft van de gevallen positief beïnvloedt.
  • Cochrane vond in een systematische review onvoldoende wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit van stoppen-met-roken interventies bij daklozen. Er is meer onderzoek nodig naar het effect van dergelijke interventies op de lange termijn waarbij aandacht is voor beïnvloedende factoren, zoals de toegang tot stoppen-met-roken zorg, en sociale en omgevingsdeterminanten.
Rokers in kaart
  • Een systematische review en meta-analyse concludeerde dat wereldwijd 17% van de vrouwen rookt. Met name de prevalentie van rokende zwangeren (21%) en rokende vrouwen met aandoeningen (25%) ligt hoog.  
Hollandse nieuwe
Marieke van Aerde (Trimbos-instituut) beschreef in een notitie de effecten van roken in de auto en het groeiende draagvlak voor rookvrije auto’s in het bijzijn van minderjarigen.
Charlotte Dieteren (Erasmus Universiteit Rotterdam) heeft onderzocht wat het effect is van het uitbannen van roken op ziektecijfers en het aantal gezonde levensjaren.
Fanny Janssen (Universiteit Groningen) onderzocht hoe de levensverwachting in Europa wordt beïnvloed door roken, obesitas en alcoholmisbruik.
Khosbayar Lkhagvadorj (Universiteit Groningen) toonde middels muismodellen aan dat prenatale en postnatale blootstelling aan tabak het risico op nicotineafhankelijkheid verhoogt op latere leeftijd.
Tessa Scheffers-van Schayk (Trimbos-instituut) onderzocht middels een meta-analyse de effectiviteit van stoppen-met-roken interventies bij ouders met kinderen tussen 0 en 18 jaar.
Het Trimbos-instituut vond in het EXPLORE-onderzoek naar middelengebruik onder jongeren in het cluster 4- en praktijkonderwijs dat het percentage leerlingen dat ooit gerookt heeft, gedaald is ten opzichte van 2008 (praktijkonderwijs: 47% in 2008 naar 21% in 2019; cluster 4-onderwijs: 61% naar 31%).
Ariuntuya Tuvdendorj (UMC Groningen) concludeerde dat er verbetering nodig is in de transparantie en de kwaliteit van het rapporteren van de beslissingsmodellen die gaan over de lange termijn kosten en het effect van de interventies op tabak in Azië.
Ariuntuya Tuvdendorj (Universiteit Groningen) beschreef in haar proefschrift dat het verhogen van de belasting op sigaretten 137.000 quality-adjusted life years heeft opgeleverd voor een grote groep individuen in Mongolië.
Roy Woldhuis (Universiteit Groningen) promoveerde op onderzoek naar de rol van een versnelde veroudering van afwijkend longweefsel bij COPD’ers en vond dat de extracten uit e-sigaretten dit verouderingsproces kunnen induceren.
 
Projecten
Lopende zaken
Terugblik
 
Beleid
EU verplicht milieuwaarschuwing op verpakking tabaksfilters
Vanaf 3 juli 2021 zijn Europese lidstaten verplicht een bepaalde markering weer te geven op verpakkingen van filtersigaretten en filters voor tabaksconsumptie. Voor verpakkingen die voor 4 juli 2022 op de markt zijn gebracht kan de markering via stickers. De regulering geeft uitvoering aan de onderliggende EU Richtlijn 2019/904. Deze ‘Single use plastic products’-regelgeving heeft als doel de milieu-impact van de bepaalde plastic producten te verminderen.
Singapore verhoogt minimumleeftijd naar 21 jaar
Sinds 1 januari 2021 is de minimumleeftijd voor de aankoop, het gebruik, bezit en verkoop van tabaksproducten in Singapore verhoogd van 20 tot 21 jaar. In India is een wetsvoorstel ingediend om de minimumleeftijd voor tabaksverkoop te verhogen van 18 naar 21 jaar, en tabaksverkoop binnen 100 meter van scholen te verbieden. De internetconsultatie sluit eind januari.
Ook import van E-sigaretten in Australië alleen op doktersrecept
De Therapeutic Goods Administration (onderdeel van het Australische overheidsdepartement voor Volksgezondheid) bevestigt dat nicotine-houdende e-sigaretten en vloeistoffen alleen nog verkrijgbaar zijn op doktersrecept. De dokter moet in Australië zijn geregistreerd. Vanaf 21 oktober 2021 geldt hetzelfde voor de import van deze producten. Tot die tijd kunnen de producten legaal besteld worden vanuit het buitenland, maar is het tegelijkertijd in Australië (m.u.v. Zuid-Australië) illegaal om te verkopen aan consumenten zonder doktersrecept.
Verkoopverbod tabak in strijd tegen Covid-19 is ongrondwettelijk
In de zaak van British American Tobacco en anderen tegen de Staat bepaalde het Hooggerechtshof van Zuid-Afrika dat de verkoopban op tabaksproducten, e-sigaretten en gerelateerde producten in strijd is met de Zuid-Afrikaanse Grondwet. De regulering die gold gedurende de lockdown is volgens de rechters niet noodzakelijk tegen de verdere verspreiding van Covid-19. Volgens een mediabron gaat de Staat in hoger beroep.

Media
Fraude door BAT via belastingconstructie in Nederland
De Braziliaanse overheid eist 350 miljoen euro van British American Tobacco (BAT). BAT ontweek belasting via een fiscale constructie via Nederland. Een zusterbedrijf van BAT wist winstbelasting te ontduiken via een Nederlands bedrijf zonder werknemers of activiteit, welke wel winst boekte.
Fulltime rookpreventie
Wanda de Kanter stopt als longarts om zich volledig te kunnen richten op rookpreventie. Om een rookvrije generatie te realiseren is een verschuiving nodig van het huidige verdienmodel in de zorg en de tabaksindustrie naar een verdienmodel gericht op ziektepreventie.
Roken schaadt meer dan je denkt
Jeroen Bommelé, onderzoeker bij het Trimbos-instituut, vertelt in een interview dat ook bij roken in de buitenlucht mensen op enkele meters van de rookplek af nog een behoorlijke hoeveelheid schadelijke stoffen binnenkrijgen.
Agenda
Binnenlandse bijeenkomsten
Buitenlandse bijeenkomsten
 
Gastredacteurs
 
Aranxa Kok en Sophie Chow zijn gastredacteurs bij deze editie van de nieuwsbrief. Zij studeren Geneeskunde aan de Universiteit Utrecht.
 
 
Redactie
Esther Croes
Minke Veltman
Volg ons of neem contact met ons op
 
 
 
 
Trimbos-instituut
Da Costakade 45
3521 VS Utrecht
Nederland



Email Marketing door ActiveCampaign