|
|
|
Nieuwsbrief Tabaksontmoediging | Nummer 7 | 18 oktober 2022
|
|
|
|
|
|
Roken, werk en economie
- Werkeloosheid aan het begin van de coronapandemie heeft er niet toe geleid dat mensen uit het Verenigd Koninkrijk meer gingen roken dan voor de pandemie. Hiermee bevestigt dit onderzoek dat kortdurende werkeloosheid geen invloed heeft op rookgedrag.
- Roken veroorzaakt aanzienlijke economische schade, volgens een economische modelleringstudie in de Verenigde Staten. Maatregelen gericht op tabaksontmoediging kunnen op korte en lange termijn bijdragen aan betere macro-economische resultaten door medische uitgaven te verminderen en productiviteitsverliezen te
voorkomen.
|
|
|
Over sigaretten met menthol, minder nicotine en bij-gebruik cannabis
- Sinds het EU verbod op mentholsigaretten (2020) is het gebruik daarvan gedaald en het aantal stoppogingen onder mentholrokers gestegen, blijkt uit een onderzoek onder Nederlandse rokers. De impact kan worden gemaximaliseerd door ontsnappingsroutes te verbieden die het mentholverbod
omzeilen, zoals inlegkaartjes met mentholsmaak.
- Beleid voor sigaretten met een zeer laag nicotinegehalte moet informatie over schade
en chemische stoffen vooropstellen om ervoor te zorgen dat deze sigaretten niet ten onrechte als minder schadelijk worden beschouwd. Dit concluderen Amerikaanse wetenschappers naar aanleiding van een keuze-experiment, uitgevoerd onder 1763 volwassenen.
- Een cross-sectionele studie met bijna 7000 dagelijkse rokers uit de Verenigde Staten, Canada, Australië en Engeland vond dat rokers die ook cannabis gebruikten vaker man en jong waren, met een lager inkomen, meer financiële stress, vaker depressieve klachten, meer alcoholgebruik en binge drinken en meer gebruik van andere nicotineproducten. Zij beschouwden het roken van cannabis als minder schadelijk voor de gezondheid, maar hadden wel vaker long of ademhalingsproblemen.
|
|
|
E-sigaret en verhitte tabak zijn opstapproduct
- Een longitudinaal onderzoek in Italië concludeerde dat het gebruik van e-sigaretten en verhitte tabak de kans vergroot op beginnen met roken en terugval na een stoppoging, en dat het aantal stoppogingen vermindert. De onderzoekers raden het gebruik van e-sigaretten en verhitte tabak af als niet-medicinaal product.
|
|
|
|
Maartje Boer (Universiteit Utrecht) publiceerde het HBSC-rapport, waaruit blijkt dat het tabaksgebruik onder jongeren de laatste jaren niet is gedaald en het
percentage jongeren dat ooit een e-sigaret heeft gebruikt (bijna) net zo hoog is als het percentage dat ooit tabak heeft gerookt.
|
|
|
|
|
|
Margaretha de Looze (Universiteit Utrecht) deed onderzoek naar verbanden tussen nationaal tabaksontmoedigingsbeleid en prevalentie van roken onder jongeren in Europa en Canada, en concludeerde dat maatregelen die gericht zijn op sociale normen (zoals rookvrij beleid op openbare
plaatsen en waarschuwingen voor de risico's) het meest effectief zijn.
|
|
|
Milou Oosterwijk (Ziekenhuis Groep Twente) vond dat actief roken geassocieerd is met progressieve nierziekte bij diabetes type 2 en roept op tot actief uitvragen van de rookstatus bij patiënten met suikerziekte.
|
|
|
Lei Wang (Universiteit Utrecht) beschreef dat wanneer muizen blootgesteld werden aan sigarettenrook, dit verlies van vetmassa over het gehele lichaam en op specifieke plekken veroorzaakte, wat mogelijk komt door versnelde vetverbranding.
|
|
|
|
|
|
|
- Op zaterdag 1 oktober
2022 ging de Stoptober campagne van start. Het wachtkamerfilmpje, de Stoptober app, social media-voorbeeldberichten en de podcast serie 'Stopcast' zijn nog steeds beschikbaar.
- Coachings- en opleidingsinstituut ZWO startte een pilot voor een specialistische stoppen-met-rokenbehandeling voor mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). De begeleiding bestaat uit individuele steun, groepsondersteuning en medicamenteuze hulp.
- Om te zorgen dat (aanstaande) ouders stoppen met roken en rookvrij blijven, biedt de Taskforce Rookvrije Start tot in elk geval eind 2022 haar scholing (training en e-learnings) en materialen gratis aan.
- Rookstopcoaches worden vooralsnog niet vertegenwoordigd door een beroepsvereniging. De mogelijkheden tot het vormen van een beroepsvereniging voor smr-coaches worden momenteel verkend. Tot die tijd bestaat er een privé Facebookgroep waar smr-coaches zich kunnen aansluiten.
- De landelijke campagne PUUR rookvrij wordt vanaf eind oktober opnieuw onder de aandacht gebracht bij rokende ouders met thuiswonende kinderen. De gratis posters, video’s, banners en een bioscoopspot zullen weer zowel fysiek als online ingezet worden om ouders op positieve wijze aan te zetten tot het doen van een effectieve stoppoging.
|
|
|
|
|
Accijnsverhoging Prinsjesdag 2022
In de Prinsjesdagstukken is bekendgemaakt dat de belasting (accijns) op sigaretten, rooktabak en sigaren vanaf 1 april 2023 in twee stappen verhoogd zal worden. Per 1 april 2023 en per 1 april 2024 wordt een pakje sigaretten van 20 stuks €1,22 duurder en komt
daarmee in 2024 uit op gemiddeld €10. De prijs van rooktabak wordt twee keer verhoogd met €3,045 (van €14 naar €20).
|
|
|
Minder verkooppunten tabak De ministerraad heeft op voorstel van
staatssecretaris Blokhuis (VWS) ingestemd om het aantal verkooppunten van tabak terug te dringen. Brancheverenigingen van supermarkten, tabaks- en gemakszaken geven aan niet op eigen initiatief de verkoop van tabak af te bouwen. Om deze
reden zal het aantal verkooppunten door middel van wetgeving verminderd worden. Vanaf 2024 wordt de verkoop van tabak bij supermarkten verboden. Het Vakcentrum voor zelfstandig retailondernemers schreef een brief aan de staatssecretaris over mogelijk faillissement van supermarkten ten gevolge van het verbod.
|
|
|
Informatie nicotinezakjes vrijgegeven De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit heeft na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur een reeks e-mails uit 2021 vrijgegeven over nicotinezakjes
zonder tabak.
|
|
|
Inventarisatie naleefniveau rookvrije horeca voorjaar 2022 Uit onderzoek naar het naleefniveau rookvrije horeca in het voorjaar van 2022 is gebleken dat discotheken en (eet)cafés bijna geheel rookvrij zijn. Asbakken, rookruimtes en tabaksverkoop zijn
nagenoeg verdwenen uit de horeca. Wel wordt er vaker in de nabijheid van horeca gerookt dan voorgaande jaren, vermoedelijk door het verdwijnen van de rookruimtes.
|
|
|
Rapport naleving leeftijdsgrens tabaksverkoop De naleving van de leeftijdsgrens van tabak neemt jaarlijks toe, hoewel het nalevingspercentage per winkeltype sterk verschilt. In supermarkten werd bij ongeveer 80% van de jongeren de leeftijd
gecontroleerd. Bij tankstations 50%, bij avondwinkels en tabaksspeciaalzaken 60% en bij thuisbezorgkanalen slechts 20%.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nascholingen en webinars van het Trimbos-instituut
|
|
|
|
|
Redactie
Esther Croes Frida Klein Hazebroek Josine Schaap
|
|
|
Volg ons of neem contact met ons op
|
|
|
|
Trimbos-instituut
Da Costakade 45
3521 VS Utrecht
Nederland
|
|
|