NET nieuwsbrief tabaksontmoediging nr. 2

Kinderen wiens moeders hebben gerookt tijdens de zwangerschap hebben een 49% hoger risico op slechtere schoolprestaties dan kinderen wiens moeders niet hebben gerookt tijdens de zwangerschap.
Huidige rokers hebben een licht verhoogd risico op het ontwikkelen van epilepsie in vergelijking met niet-rokers. Dit werd aangetoond in een sub-groep analyse (524.595 mensen uit 6 studies) van een grote meta-analyse. In de totale groep rokers, waarbij ook gestopte rokers werden meegenomen, werd geen significante associatie gevonden.
Het roken van e-sigaretten en verhitte tabaksproducten, leidt net als (mee)roken van tabak tot meer kans op ontstekingen in de luchtwegen. Daarmee verhoogt het de kans op het ontwikkelen van COPD.
Niet-rokers die buitenshuis meeroken lopen mogelijk een verhoogd risico op diabetes. Deze resultaten benadrukken het belang van rookvrij beleid in de buitenomgeving.

E-sigaretten hebben giftige eigenschappen die gezondheidsrisico's kunnen veroorzaken op meerdere plekken in de bovenste luchtwegen, waaronder mond- en keelholte, vond een meta-analyse. Er worden weefselveranderingen en kankerverwekkende veranderingen gerapporteerd, die mede worden veroorzaakt door de toevoeging van smaakstoffen en/of nicotine.
Blootstelling aan advertenties en interactie met verkooppunten van e-sigaretten kan mogelijk leiden tot meer gebruik van e-sigaretten onder jongeren. Ook vonden de onderzoekers dat beleid gericht op het verminderen van de beschikbaarheid van e-sigaretten, zou kunnen leiden tot een vermindering van e-sigaretgebruik bij jongeren.

Op vrijdag 12 april vindt in Utrecht de tiende editie van het Nederlands Netwerk voor Tabaksonderzoek (NNvT) congres plaats. Het NNvT congres is dé gelegenheid voor uitwisseling door wetenschappers en andere belangstellenden die zich met tabaksontmoediging en aanverwante onderwerpen bezighouden. Aanmelden kan via de website van het Trimbos-instituut.
RookStopZorg vraagt met de verkorte (60 sec) versie van de ludieke korte film ‘Het Geheim van dr. Smit’ opnieuw aandacht voor het stoppen-met-rokenadvies. Het doel is dat alle zorgverleners het meer dan logisch gaan vinden om het rookgedrag van rokers bespreekbaar te maken en te verwijzen naar goede stoppen-met-rokenzorg. Op www.rookstopzorg.nl is meer informatie voor zorgverleners beschikbaar.
Het Trimbos-instituut is op zoek naar zorgverleners die enkele keren per jaar kort advies en feedback willen geven bij de ontwikkeling van producten en materialen voor het zorgveld, zoals scholingen en implementatie van hulpmaterialen. Geïnteresseerde zorgverleners die actief stoppen-met-rokenbegeleiding aanbieden en die willen deelnemen aan deze klankbordgroep kunnen contact opnemen met Petra Hopman (PHopman@trimbos.nl).

Voorlopig geen maatregelen tegen openen tabaksspeciaalzaak naast supermarkt

Staatssecretaris van Ooijen (VWS) gaf op 28 februari antwoord op kamervragen van kamerlid Ceder (ChristenUnie) over plannen van supermarkteigenaren om tabaksspeciaalzaken te openen in de buurt van hun supermarkten. De staatsecretaris liet weten eventuele aanvullende maatregelen (zoals het vervroegen van de maatregel over exclusieve tabaksverkoop in speciaalzaken of een afstandscriterium) over te laten aan een volgend kabinet. Daarnaast benadrukte hij teleurgesteld te zijn over de houding van ondernemers die ondanks de maatschappelijke schade een verdienmodel blijven zien in verslavende producten.

Hooggerechtshof in Brookline houdt voet bij stuk
Het hooggerechtshof in Massachusetts handhaaft de regelgeving over een generatiegebonden verkoopverbod in het stadje Brookline in Massachusetts, Amerika. Sinds 2020 geldt in Brookline een verbod op verkoop van tabaksproducten aan jongeren geboren na 1 januari 2000. Een aantal winkeliers in het stadje vochten dit verbod aan bij het hooggerechtshof van de staat. Desondanks heeft het hooggerechtshof besloten dat het verbod niet in strijd is met de staatswetten.

Ophef rondom nieuwe tabaksspeciaalzaken
Door het nieuwe verbod op de verkoop van (e-)sigaretten in supermarkten dat per juli 2024 ingaat, komen er veel nieuwe tabaksspeciaalzaken bij, veel in de buurt van supermarkten. Een supermarktondernemer die tabakszaken wil openen naast AH-supermarkten heeft dit jaar de Loden Last van TabakNee ‘gewonnen’. Deze ondernemer opende al één tabakszaak naast zijn winkel en wil dat bij al zijn winkels doen. In Utrecht opende een nieuwe tabaksspeciaalzaak haar deuren, ondanks een gemeentelijk verbod op het openen van nieuwe tabakszaken. Daarnaast blijkt dat tabaksfabrikant Philip Morris meebetaalt aan het openen van nieuwe tabaksspeciaalzaken.

Nieuw-Zeeland schrapt beoogd generatiegebonden tabaksverbod
Mensen die na 1 januari 2009 geboren zijn, zouden nooit meer tabak mogen kopen. Daarmee zou Nieuw-Zeeland het eerste land zijn dat een leeftijdsgebonden tabaksverbod invoerde (een zogenaamde End-game). Echter, het lijkt erop dat de nieuwe regering de wet van de vorige regering onder Jacinda Ardern nu terugdraait. De reden hiervoor is dat zij de tabaksaccijns wil blijven incasseren. Er komt wel een verbod op wegwerp e-sigaretten.