NET nieuwsbrief tabaksontmoediging nr. 1

Schade door roken: tekort vitamine D, eenzaamheid en depressie

Uit een combinatie van drie studies met ongeveer 179.000 deelnemers uit 63 verschillende landen kwam naar voren dat verschillen in risico's op tabaksgerelateerde ziekten tussen hoge-, midden- en lage-inkomenslanden waarschijnlijk verklaard kunnen worden door hogere concentraties giftige stoffen in tabak in hoge-inkomenslanden en hogere blootstelling van niet-rokers aan tweedehandsrook in midden- en lage-inkomenslanden.
Een cross-sectionele studie onder bijna 50.000 Amerikanen tussen 2001 en 2014 vond dat roken en meeroken waren geassocieerd met een verhoogd risico op vitamine D-deficiëntie.
Een cohortstudie onder ongeveer 8800 Britten vond dat roken ten onrechte wordt beschouwd als een sociale bezigheid omdat rokende volwassenen ouder dan 50 jaar juist vaker sociale isolatie en eenzaamheid ontwikkelen.
Een Zuid-Koreaanse cohortstudie onder ruim 900.000 premenopauzale en ruim 943.000 postmenopauzale vrouwen toonde aan dat roken een vergroot risico op depressi e geeft, met name in de premenopauzale groep. Rokers met 20 of meer pakjaren hadden in beide groepen de grootste kans op depressie.

Stoppen met roken

Een systematische review van 31 studies concludeerde dat beperkte kennis en een gebrek aan tijd en middelen belangrijke barrières zijn voor zorgverleners in de GGZ tijdens de ondersteuning van het stoppen met roken.
Een Cochrane review met 13 (voornamelijk door de tabaksindustrie gefinancierde) studies concludeerde dat er niks over de effectiviteit van verhitte-tabaksproducten bij stoppen met roken werd gerapporteerd en dat er onvoldoende bewijs was om verschillen in ernstige risico's te zien tussen gebruikers van verhitte tabak en sigarettenrokers.
Een gerandomiseerde gecontroleerde studie vond dat voor het stoppen met dagelijks roken a voidance training, waarbij de deelnemers alle aan roken gerelateerde signalen moeten vermijden, mogelijk iets effectiever is dan inhibitory training, waarbij deelnemers hun reactie op rook-gerelateerde signalen moeten onderdrukken.

Roken en zwangerschap

Een Zweedse cohortstudie onder meer dan een miljoen kinderen die tussen 1999 en 2012 zijn geboren vond geen verband tussen roken tijdens de zwangerschap en de ontwikkeling van een verstandelijke beperking bij kinderen. De auteurs vonden wel een verband tussen roken tijdens de zwangerschap en foetale groeivertraging.
Een Amerikaanse cohortstudie onder ruim 12 miljoen vrouwen concludeert dat roken voor of tijdens de zwangerschap een hoger relatief risico geeft op aangeboren afwijkingen ten opzichte van vrouwen die nooit rookten. Het toegenomen risico werd al gevonden vanaf 1-5 sigaretten per dag. Het maakte geen verschil of moeders tijdens de zwangerschap stopten met roken of voor en tijdens de zwangerschap bleven roken.

Ikstopnu.nl bevat drie nieuwe animaties over het gebruik van nicotinepleisters, de afkickverschijnselen van roken en hoe sporten helpt bij stoppen met roken.
De Stoplijn (0800-1995) is vernieuwd met een nieuwe ingesproken tekst. De teksten zijn verkort en geactualiseerd.
Rokers kunnen zich voor de Stopmail aanmelden via ikstopnu.nl/stopmail. De Stopmail bevat nuttige informatie en behulpzame tips die aansluiten bij de fase van het stopproces waarin een stopper zich bevindt. Mensen ontvangen 8 dagen voorafgaand aan de stopdatum tot een jaar erna mails en SMS’jes.

Webinar ‘Effectief werken aan stoppen met roken’, RIVM Loket Gezond Leven, d.d. 14 oktober 2021 (67 minuten)
Webinar 'Hoe zorg je dat medewerkers mee doen met het stoppen-met-rokenaanbod?', Samen Sterker Stoppen, Onderzoeksinstituut IVO, Universiteit Maastricht e.a., d.d. 16 november 2021 (71 minuten)
Alle media van Stoptober, inclusief webinars, coaching en opnames uit het Stoptoberhuis zijn terug te kijken via deze link.
Webinars van netwerk Nederland Rookvrij zijn terug te kijken via deze link.

Nieuw Nederlands beleid in 2022

Per 1 januari 2022 geldt er een verbod op de meeste sigarettenautomaten met zelfbediening en een verbod op de verkoop van tabak in de horeca. Verkooppunten zonder een alcoholvergunning, zoals supermarkten, benzinestations en horecagelegenheden, mogen tabaksproducten en aanverwante producten onder voorwaarden nog wel vanuit een automaat verkopen.
Sinds 1 januari 2022 zijn rookruimtes in alle bedrijfspanden verbo den. In de horeca en (semi-)publieke sector waren rookruimtes al eerder verboden.
In 2022 krijgen ook e-sigaretten neutrale verpakkingen. Daarnaast komt er per 1 juli 2022 een verbod op de verkoop van e-sigaretten met smaakjes als aardbeienijs, mango, hazelnootpasta of mojito. Tabakssmaken blijven wel toegestaan.

Maleisië en Singapore volgen mogelijk Nieuw-Zeelands beleid op
Vanaf 2025 mogen de inwoners van Nieuw-Zeeland die geboren zijn in 2008 en later geen tabak meer kopen. Na Nieuw-Zeeland is ook Maleisië van plan om maatregelen te nemen om een rookvrije generatie te realiseren. De Maleisische minister van volksgezondheid Khairy Jamaluddin kondigde tijdens een vergadering van de WHO aan dat Maleisië voor het einde van dit jaar de verkoop van tabaksproducten wil verbieden voor iedereen die na 2005 geboren is. Ook Singapore is van plan om Nieuw-Zeeland op te volgen en roken te verbieden voor iedereen die op of na 2010 is geboren.

Samenwerking tussen VN en secretariaat van de WHO FCTC
Met de samenwerking tussen United Nations Environment Programme (UNEP) en World Health Organisation Framework Convention on Tabacco Control (WHO FCTC) willen beide partijen het bewustzijn van de samenleving vergroten over de milieu- en gezondheidseffecten van microplastics in sigarettenfilters en stimuleren tot actie tegen dit probleem. De samenwerking wordt mogelijk gemaakt door de Clean Seas campagne van UNEP, een wereldwijde coalitie bestaande uit 63 landen.

American Lung Association vindt dat Amerikaans beleid tekortschiet
In het 20e jaarlijkse ‘State of Tobacco Control’-rapport schrijft de American Lung Association dat de Amerikaanse overheid onvoldoende doet om tabaksgebruik terug te dringen. Het rapport geeft onder andere aan dat regulering van tabaksproducten, de vergoeding van stoppen-met-rokenzorg op landelijk niveau en de onderlinge verschillen per staat in accijns op tabak kritieke punten van aandacht zijn. Verder benadrukt het rapport dat gearomatiseerde tabaksproducten en e-sigaretten een belangrijke dreiging vormen voor tabaksontmoedigingsbeleid.