|
|
|
|
|
|
Nieuwsbrief Tabaksontmoediging | Nummer 5 | 13 juli 2021
|
|
|
|
|
UITGELICHT: Met de bedrijfsarts op weg naar een rookvrije organisatie
De bedrijfsarts kan rokers helpen stoppen en organisaties ondersteunen om rookvrij te worden. De sluiting van rookruimtes volgend jaar biedt een goede gelegenheid om rookvrij op de agenda te zetten. De bedrijfsarts beschikt over de nodige expertise en medische kennis om werkgevers en medewerkers te helpen rookvrij te worden. De Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) heeft
in de Wegwijzer
Rookvrije Organisatie achtergronden en praktische tools & tips voor bedrijfsartsen verzameld.
Ook vraagt de NVAB aandacht voor de dubbele belasting door roken en werken met gevaarlijke stoffen.
Dit treft vooral mensen met een lagere sociaaleconomische positie (SEP). In die groep rookt nog steeds 1 op de 3 mensen én zij werken vaker in belastende arbeidsomstandigheden. Met het webinar ‘Lage SEP: dubbel belast?!’ kunnen daarom HR-, KAM- en preventiemedewerkers, bedrijfsartsen, huisartsen en POH-medewerkers en andere disciplines aan de slag om deze dubbele belasting te herkennen, erkennen en verkennen.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Roken en risico op COVID-19
-
Een studie die met een app gegevens over 2,4 miljoen mensen verzamelde concludeerde dat rokers een verhoogde kans op een symptomatisch verloop van Covid-19 hebben ten opzichte van niet-rokers.
|
|
|
Stoppen met roken
- Een systematische review over 172 gerandomiseerde gecontroleerde studies vond onder andere dat studies die stoppen-met-roken interventies 'face-to-face'-aanbieden meer mensen aantrekken en vasthouden dan studies met interventies die op afstand worden gegeven.
- Een gerandomiseerde gecontroleerde studie vond dat er voor dagelijkse rokers die willen stoppen geen verschil in effectiviteit was tussen standaard stoppen-met-roken behandelingen met cytisine en varenicline.
|
|
|
Elektronisch roken
- Een systematische review over de gezondheidseffecten van verhitte tabaksproducten vond dat de momenteel beschikbare informatie tekortschiet om conclusies te trekken over de impact van verhitte tabaksproducten op individueel en populatieniveau.
- Een studie onder 45 rokers die met hulp van e-sigaretten probeerden te stoppen vond dat gebruikerspatronen met betrekking tot tabakssigaretten en e-sigaretten onderling fors varieerden en dat er vaak een lange periode was waarin beide producten werden gebruikt voordat men stopte met tabakssigaretten.
|
|
|
Roken geassocieerd met suïcide
- Een meta-analyse over 20 prospectieve studies vond een verband tussen huidig en voormalig roken en suïcidaal gedrag. De onderzoekers pleiten voor het systematisch evalueren van tabaksgebruik bij het beoordelen van het suïciderisico.
|
|
|
Rokers weten te weinig over filterventilatie
- De kennis onder zowel rokers als niet-rokers over sjoemelsigaretten (sigaretten met ventilatiegaatjes in het filter) is beperkt. Daarnaast blijkt dat bekendheid met sjoemelsigaretten onvoldoende is om te voorkomen dat rokers erdoor worden misleid.
|
|
|
|
|
Qing Chen (Rijksuniversiteit Groningen) vond dat het gen FAM13A een beschermende rol heeft op het luchtwegepitheel van COPD-patiënten en dat sigarettenrook zorgt voor een verminderde expressie van FAM13A bij COPD.
|
|
|
Heike
Garritsen (Universiteit van Amsterdam) concludeerde dat een rookvrije horeca samenhangt met een afname van roken onder jongeren en dat er daardoor behoefte is aan een uitgebreide rookvrije wetgeving zonder uitzonderingen zoals aangewezen rookruimtes.
|
|
|
Thomas Martinelli (IVO) vond een positieve relatie tussen het gebruik van e-sigaretten en vervolgens het starten met roken van tabakssigaretten bij jongvolwassenen en vice versa.
|
|
|
Jolanda Mathijssen (Universiteit van Tilburg) concludeerde dat rookgedrag een klein effect heeft op veranderingen in persoonlijkheid van jonge adolescenten.
|
|
|
Eline
Meijer (LUMC) benadrukt dat zorgverleners die roken zien als een ernstige verslaving sterker geneigd zijn om te zorgen dat de patiënt adequate hulp krijgt bij stoppen met roken.
|
|
|
Margot Peeters (Universiteit Utrecht) vond dat populariteitsnormen voor alcoholgebruik en roken positiever zijn onder jongvolwassenen in beroepsopleidingen dan in het hoger onderwijs en dat deze normen een toename voorspellen in drink- en rookgedrag onder jongvolwassenen.
|
|
|
Ina Rissanen (Universiteit Utrecht) vond in een Finse cohortstudie dat kinderen van rokende moeders een verhoogde kans hadden om gedurende hun leven te roken.
|
|
|
Het RIVM presenteerde de voortgangsrapportage Nationaal Preventieakkoord 2020 en concludeerde dat binnen het deelakkoord roken 9 van de in totaal 20 doelstellingen voor 2020 zijn behaald. Eén doelstelling is net niet behaald, 6 doelstellingen zijn niet behaald en van 4 doelstellingen ontbreken de cijfers om te bepalen of de doelstellingen zijn behaald.
|
|
|
Het RIVM onderzocht in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport of de recent doorgevoerde accijnsverhoging effect heeft gehad op rookgedrag. Hierbij werd specifiek aandacht besteed aan de vraag of mensen als gevolg van accijnsverhoging hun sigaretten of shag in het buitenland gingen kopen.
|
|
|
Carolien van Rossem (Universiteit Maastricht) promoveerde op stoppen-met-roken zorg in de eerste lijn.
|
|
|
Arnt
Schellekens (Radboudumc) beargumenteert dat het niet langer beschouwen van roken als leefstijlprobleem maar als verslavingsziekte bijdraagt aan betere zorg voor patiënten met een tabaksverslaving.
|
|
|
Naomi van Westen-Lagerweij (Trimbos-instituut) vond dat meer rokers bereikt kunnen worden door zorgverleners in de huisartsenpraktijk als interventies inzetten op het vergroten van kennis en vaardigheden van zorgverleners om patiënten te verwijzen, het uitbreiden van mogelijkheden voor zorgverleners om patiënten te verwijzen, en het motiveren van zorgverleners om verschillende begeleidingsopties te bespreken met patiënten.
|
|
|
Daniëlle Zijlstra (Universiteit Maastricht) onderzocht de meningen van onderzoekers en eerstelijnszorgprofessionals en vond dat er geen consensus was over de effectiviteit van evidence-based stoppen-met-roken interventies onder de eerstelijnszorgprofessionals.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- Kandidaten voor het Stoptoberhuis (30 september - 4 oktober) kunnen zich inschrijven. Ook de websites voor bedrijven en Stoptober.tv zijn live.
- De Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde heeft een Wegwijzer Rookvrije organisatie ontwikkeld voor bedrijfsartsen. In deze wegwijzer is veel informatie te vinden om de organisatie rookvrij te maken.
- De landelijke campagne PUUR rookvrij is weer te zien en
horen op tv en radio. Op puurvoorprofs.nl staat meer informatie en kunnen gratis
campagnematerialen worden besteld.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Moties Tweede Kamer over financiering door industrie en nicotinezakjes
Afgelopen week zijn verschillende moties over
wijzigingen in de Tabaks- en rookwarenwet door de Tweede Kamer behandeld. De Kamer steunde onder andere de moties om onderzoek te doen naar de effectiviteit van eerder ingevoerde maatregelen, dat onderzoek gefinancierd door de tabaksindustrie niet gebruikt mag worden voor de onderbouwing van wet- en regelgeving, en dat nicotinezakjes zonder tabak voortaan ook onder de Tabaks- en rookwarenwet vallen.
|
|
|
Duitse Bundestag stemt in met accijnsverhogingen
De Duitse Bundestag heeft de modernisering van het tabaksaccijnsstelsel (TabStMoG) goedgekeurd. Per 2022 zal de accijns op sigaretten en shag vijf jaar lang jaarlijks verhoogd worden. De prijs van een pakje sigaretten (20 stuks) zal jaarlijks met ongeveer 8,5 cent toenemen. De prijs van een pakje shag (40 gram) neemt iets sterker toe: tussen de 13,3 en 15,7 cent per jaar. Ook zal er per 2022 belasting worden geheven over nicotinehoudende e-vloeistoffen. In 2022 en 2023 wordt er per mg nicotine twee cent accijns geheven, per 2024 wordt dit vier cent per mg nicotine. Ten slotte zullen heat-not-burn producten zwaarder worden belast. Hierbij wordt de grootste
stap gemaakt in 2022, wanneer de accijns op een verpakking met 20 stuks (6 gram) van 88 cent naar €1,86 accijns gaat.
|
|
|
Britse Parlementaire groep adviseert verhoging verkoopleeftijd
naar 21 jaar
Het Britse All-Party Parliamentary Group on Smoking and Health, bestaande uit parlementsleden van verschillende partijen, heeft een oproep gedaan aan de overheid om verder gaande tabaksontmoedigingsmaatregelen in te voeren. Aanbevelingen zijn onder andere het verhogen van de verkoopleeftijd van tabak naar 21 jaar en het toevoegen van een polluter pays systeem waarin tabaksontmoedigingsmaatregelen medegefinancierd worden door tabaksfabrikanten.
|
|
|
Washington D.C. geeft voorlopige goedkeuring voor aanscherpingen tabakswet
De DC council heeft voorlopige goedkeuring gegeven voor een wetswijziging die de verkoop van sigaretten met andere smaken dan tabakssmaak
verbiedt, en de verkoop van e-sigaretten binnen een straal van 400 meter van een middelbare school verbiedt. Na goedkeurig van de burgemeester en het congres zal de wetswijziging worden ingevoerd.
|
|
|
|
|
Geen einde aan tabakslobby in de Tweede Kamer
D66 en Volt dienden een motie in die alle contact tussen Kamerleden en tabakslobbyisten moest verbieden. Tabaksfabrikanten mogen al niet meer lobbyen bij de overheid, maar een lobbyverbod bij Kamerleden en lokale bestuurders is er nog niet. Aanvankelijk leek er een
Kamermeerderheid te zijn die de motie steunde, maar op 6 juli j.l. werd deze motie toch verworpen.
|
|
|
Fit voor je operatie
Het Radboudumc in Nijmegen gaat patiënten die ingepland staan voor een operatie een fitheidsprogramma aanbieden. Zo kunnen ze geholpen worden met afvallen of stoppen met roken of het drinken van alcohol. Het programma leidde bij patiënten met darmkanker al tot een afname in complicaties na de operatie en ze lagen gemiddeld twee
dagen korter in het ziekenhuis.
|
|
|
Tekort Champix door vervuilende stof
Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) geeft aan dat er een wereldwijd tekort aan varenicline (Champix) aan komt. De producent heeft verschillende batches van het medicijn teruggeroepen nadat er een vervuilende stof was aangetroffen. Distributie van het medicijn wordt pas weer opgevat na verder testen. Op basis
van de momenteel beschikbare data geeft de EMA aan dat er geen direct risico is voor gebruikers.
|
|
|
Juul treft schikking van 40 miljoen dollar in rechtszaak tienermarketing
E-sigarettenmaker Juul Labs heeft een schikking van 40 miljoen dollar getroffen in een rechtszaak die de staat North Carolina had aangespannen tegen Juul Labs. De rechtszaak in North Carolina beweerde dat Juul haar e-sigaretten ontwierp en op de markt bracht om tieners aan te trekken.
|
|
|
|
|
|
|
Milly Neuman (Trimbos-instituut) zocht contact met collega's van stoplijnen in het buitenland. Zij zette een netwerk van Europese stoplijnen op. Het doel is om nauwer samen te werken en van elkaar te kunnen leren.
|
|
|
|
Petra Hopman (Trimbos-instituut) laat zien dat het aantal rokende jongeren de laatste jaren is afgenomen, maar roept ook op om de teugels niet te laten vieren om de doelstelling van 0% jonge rokers in 2040 te halen.
|
|
|
|
|
|
|
| Binnenlandse bijeenkomsten
|
|
|
- Webinar: hoe zorg je dat medewerkers meedoen met het stoppen-met-rokenaanbod, Samen Sterker Stoppen, twee opties: 14 september & 16
november 2021, 11:00 - 12:30 uur.
- Lustrumcongres van de Vereniging voor Verslavingsgeneeskunde Nederland (VVGN),19-20 mei 2022, Leiden.
- Symposium: ‘Sex and Gender Differences in Tobacco Control’, IVO i.s.m. Trimbos-instituut en Maastricht Universiteit, 23 september 2021, 15:00 – 16:30 uur
- International Conference on Tobacco, Law and Human Rights, Rijksuniversiteit Groningen, 20-22 januari 2022
- Meerdere inspiratiesessies over studenten, alcohol, drugs en tabak, Trimbos-instituut, meerdere data sep-dec 2021
|
|
|
| Buitenlandse bijeenkomsten
|
|
|
- European Conference on Tobacco Control (ENSP-ECTC 2021),
European Network for Smoking and Tobacco Prevention, online, september-december 2021.
- 13th Asia Pacific Conference on Tobacco or Health 2021 (APACT 2021), 3 en 4 september 2021, Bangkok (Thailand).
- Annual SRNT-E Conference, online, 15-17 september 2021.
- World Congress on Tobacco and Smoking Cessation, 12 & 13 oktober 2021, Sydney, Australië.
- 9th session of the Conference of the Parties (COP) to the WHO FCTC, 8-13 november 2021, online, 10:00-13:00 & 14:00-17:00 (Nederlandse tijd).
- 2nd session of the Meeting of the Parties (MOP2) to the Protocol to Eliminate Illicit Trade in Tobacco Products, 15-18 november 2021, online, 10:00-13:00 & 14:00-17:00 (Nederlandse tijd)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Redactie
Esther Croes
Marieke van Aerde
Cloé Geboers
Eefje Willemse
Wiebe Dam
|
|
|
Volg ons of neem contact met ons op
|
|
|
|
|
Trimbos-instituut
Da Costakade 45
3521 VS Utrecht
Nederland
|
|
|
