NET nieuwsbrief tabaksontmoediging nr. 8

Sigaretten zijn tussen 2010 en 2020 even betaalbaar gebleven

De prijs van tabak nam toe, maar de inkomens van Nederlanders verbeterde ook. Hierdoor waren rokers in 2010 en 2020 een nagenoeg gelijk deel van hun jaarinkomen kwijt aan sigaretten. Dat blijkt uit een studie van de Universiteit Maastricht in het wetenschappelijke tijdschrift Nicotine & Tobacco Research. De onderzoekers schrijven dat het koppelen van accijns aan de inflatie of loonontwikkeling ervoor kan zorgen dat de betaalbaarheid van sigaretten afneemt.

Very Brief Advice Plus (VBA+) is een kort én krachtig rookstopadvies

Een zorgverlener redt levens door het advies te geven te stoppen met roken. Maar hoe geef je snel en efficiënt een stopadvies? De methode ‘Very Brief Advice’ wordt vaak gebruikt. Naomi van Westen-Lagerweij en Esther Croes pleiten in dit blog voor een extra stap: ‘VBA+’, met warme verwijzing.

Gezondheidsrisico's roken

Een systematische meting van rookgedrag onder zwarte en Latijns-Amerikaanse kankerpatiënten gedurende het gehele behandelproces is noodzakelijk om cultureel op maat gemaakte stoppen-met-rokenbehandelingen mogelijk te maken en verschillen in gezondheidsuitkomsten en stoppercentages te elimineren.
Passief roken (meeroken) lijkt geassocieerd te zijn met het risico op reumatoïde artritis, vooral bij personen die tijdens de kindertijd zijn blootgesteld aan tabaksrook. Personen die regelmatig passief roken worden geadviseerd om regelmatig gezondheidscontroles te doen.
Uit onderzoek onder Chinese volwassenen is gebleken dat roken is geassocieerd met een verhoogd risico op morbiditeit en mortaliteit door meer dan 470 ziektes.

Nicotineproducten

De risicopercepties van e-sigaretten door jongvolwassen en jongeren zijn geassocieerd met hun e-sigaretgebruik, zo blijkt uit een meta-analyse. De onderzoekers concluderen dat gezondheidsbevordering zich moet richten op risicoperceptie van e-sigaretgebruik om gebruik van e-sigaretten onder jongeren en jongvolwassenen te voorkomen.
Naast nicotinezakjes veroveren nicotinehoudende tabletten, pastilles, gummies en kauwgum de Amerikaanse markt. De onderzoekers van het artikel pleiten voor een verbod op orale nicotineproducten door de FDA.
Een Engelse Cochrane-studie naar de e-sigaret als hulpmiddel bij het stoppen met roken in een onderzoekssetting, concludeerde dat stoppercentages hoger zijn bij personen die stoppen met roken met behulp van de e-sigaret ten opzichte van nicotine-vervangende middelen. Kritische kanttekeningen bij de resultaten zijn onder andere de beperkte generaliseerbaarheid naar een alledaagse setting en de Nederlandse praktijk. Bovendien maakt z eventig procent van de rokers die stopt met behulp van e-sigaretten na zes maanden nog steeds gebruik van de e-sigaret.

De landelijke campagne PUUR Rookvrij is weer te zien. Mensen die roken worden aangemoedigd om 2023 rookvrij te starten. Bestel de gratis campagnematerialen, ze zijn te gebruiken in de wachtkamer of spreekkamer.
Met de campagne ‘Doei Tabaksindustrie’ genereert de GvRV aandacht voor de doelbewuste misleiding door de tabaksindustrie, schrijft onder andere RTL nieuws in een artikel en video. Veel jongeren gebruiken e-sigaretten, met de campagne hoopt de GvRV samen met jongeren de tabaksindustrie te laten verdwijnen uit de samenleving.
Op de website Zorgpad stoppen met roken staan nieuwe inspirerende verhalen uit de praktijk, bijvoorbeeld hoe een gepassioneerde zorggroep nauw samenwerkt met een erkend stoppen-met-rokenbegeleider of hoe een POH en longarts samen voorlichting geven in het Turkse theehuis. Andere mooie voorbeelden kunnen worden doorgegeven via het contactformulier op de website.
Uit gesprekken van de Stoplijn blijkt dat veel mensen die willen stoppen met roken ontmoedigd raken als het niet in één keer lukt. Daarom heeft ikstopnu.nl een bingokaart met stoppen-met-rokenmijlpalen ontwikkeld. De bingokaart staat ook op Stoppen-met-roken-zorg.
De website rokeninfo.nl is vernieuwd en heeft verbeterde navigatie, nieuwe teksten en een ander uiterlijk.
Het Trimbos-instituut heeft in samenwerking met studenten van de Hogeschool van Amsterdam posters ontwikkeld met hardnekkige misvattingen over vapen. De posters zijn gratis te downloaden in de webshop.
Om jongeren goed te informeren en te waarschuwen over de risico’s van vapen, roken en snus, ontwikkelde het Trimbos-instituut voorlichtingsfilmpjes voor op TikTok. Daarin gaan jongeren in gesprek met experts over de risico’s op gezondheidsschade en verslaving. Ook vertelt een influencer hoe de tabaksindustrie hem benadert om vapes te promoten.
Met Stopmail worden mensen die stoppen met roken in hun proces op een positieve manier ondersteund via mail en eventueel SMS. Uit een recente analyse onder gebruikers kwamen veel positieve reacties over Stopmail. Professionals kunnen patiënten wijzen op de mogelijkheden van Stopmail.

Het Trimbos-instituut en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) voeren samen een modulaire update uit van de Multidisciplinaire Richtlijn Behandeling van tabaksverslaving en stoppen met roken ondersteuning en de NHG Behandelrichtlijn Stoppen met Roken. Naar verwachting zal de update medio 2024 openbaar worden.
Nicotinee wil een verbod op verkoop van nicotinehoudende producten aan consumenten geboren na 1-1-2012 en wil een toezichthouder voor naleving van dit verbod. Met dit burgerinitiatief streven zij naar een nicotinevrije generatie.

Smaakjesverbod e-sigaretten

Het kabinet heeft per ministerieel besluit de Tabaks- en Rookwarenwet aangepast. Bij ingang van de nieuwe regelgeving op 1 januari 2023 handhaaft het ministerie van VWS een lijst van alle ingrediënten die als smaakstoffen gebruikt mogen worden in e-vloeistoffen; zijn er regels over hoe de toegestane stoffen gecombineerd mogen worden; en zijn er richtlijnen waaraan nieuwe producten moeten voldoen. Per 1 oktober 2023 is de verkoop van alle smaakjes voor e-sigaretten, met uitzondering van tabakssmaak, verboden. Dit verbod zal gelden voor zowel navulbare als wegwerpproducten. Kamerleden Mohandis (PvdA) en Bikker (ChristenUnie) hebben zich ook geuit over e-sigaretten: zij hebben samen een motie ingediend over het intensiveren van de handhaving op het verkopen van e-sigaretten aan jongeren. Beide partijen zijn van mening dat het gebruik van e-sigaretten onder jongeren het toewerken naar de doelstelling van een rookvrije generatie ondermijnt.

NVWA gaat in beroep tegen uitspraak rechter

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zou na uitspraak van de rechter op korte termijn de verkoop aanpakken van filtersigaretten die teveel schadelijke stoffen bevatten. De rechter besloot dit op grond van het gebruik van een onjuiste meetmethode om de hoeveelheid schadelijke stoffen die iemand binnenkrijgt te bepalen. De NVWA gaat in hoger beroep tegen deze uitspraak, maar past voorlopig wel een strengere meetmethode toe.

Minderjarigen komen gemakkelijk aan e-sigaretten
In de Zembla-uitzending ‘De nieuwe nicotineverslaafden’ werd aan het licht gebracht dat minderjarigen eenvoudig aan e-sigaretten komen. Later, begin december, voerde de NVWA een controle uit in Amsterdam waaruit bleek dat bij 30 van de 51 winkels geen legitimatie werd gevraagd voor het kopen van e-sigaretten door minderjarige testkopers. Arjen Lubach sprak zich eerder in ‘De Avondshow met Arjen Lubach’ al uit over het e-sigaretgebruik van jongeren.